ارتز لگن، زانو، مچ پا (بریس کامل پا)
ارتز لگن، زانو، مچ پا (بریس کامل پا) یک وسیله پزشکی سفارشی و جامع است که برای تثبیت و کنترل حرکات کل پایین تنه، از ناحیه لگن تا کف پا، طراحی شده است. بریس کامل پا (HKAFO) با استفاده از یک قاب محکم که دور لگن را میپوشاند و میلههایی که در کنار ران و ساق پا قرار میگیرند، مفاصل لگن، زانو و مچ پا را همزمان ثابت نگه میدارد و به افرادی که دچار ضعف یا فلج بسیار شدید ناشی از آسیبهای نخاعی، بیماریهای عصبی-عضلانی یا اسپینا بیفیدا هستند، این امکان را میدهد تا بتوانند بایستند و با کمک وسایل کمکی راه بروند.
بخش های تشکیل دهنده بریس کامل پا:
در یک تعریف رایج و استاندارد، بریس کامل پا (HKAFO) از قسمتهای زیر تشکیل شده است:
۱. بخش مربوط به لگن و باسن (Hip Section)
کمربند یا گِرد لگن (Pelvic Band or Pelvic Belt): یک قوس پلاستیکی یا فلزی که دور لگن (بالای باسن) بسته میشود. این بخش پایه و اساس بریس است و وزن بدن را در کل ساختار توزیع میکند.
۲. بخش مربوط به ران (Thigh Section)
- پشتبند ران (Thigh Cuff): یک بخش پلاستیکی یا فلزی که دور ران را میپوشاند. معمولاً با بندهایی محکم میشود.
- میلههای کناری (Uprights or Sidebars): دو میله فلزی محکم (اغلب از جنس آلومینیوم یا تیتانیوم) که در دو طرف پا قرار میگیرند و بخشهای ران، زانو و ساق پا را به هم متصل میکنند.
۳. بخش مربوط به زانو (Knee Section)
مفصل زانو (Knee Joint) یکی از مهمترین اجزای بریس است و انواع مختلفی دارد:
- مفصل قفل شونده (Locking Joint): برای بیمارانی که اصلاً کنترل زانو ندارند، زانو را در حالت صاف قفل میکند تا از خم شدن ناگهانی و زمین خوردن جلوگیری کند.
- مفصل آزاد (Free Motion Joint): فقط اجازه خم و راست شدن را میدهد.
- مفصل با کنترل حرکت (Posterior Offset Joint): به طور خاص طراحی شده تا در هنگام ایستادن، خط وزن بدن را از مرکز مفصل زانو عبور دهد و باعث پایداری بیشتر شود.
۴. بخش مربوط به ساق پا (Calf Section)
پشتبند ساق پا (Calf Cuff): مشابه پشتبند ران، اما برای قسمت پایینی پا. این بخش به میلههای کناری متصل است.
۵. بخش مربوط به مچ پا و کف پا (Ankle and Foot Section) – AFO Integrated
این قسمت در واقع یک بریس مچ پا (AFO) است که به کل ساختار متصل شده است. این قسمت شامل بخش های زیر است:
- کفش یا کفی داخلی (Shoe/Footplate): پای بیمار داخل یک کفش مخصوص یا روی یک کفی قرار میگیرد.
- پشتبند پاشنه و قوس پا (Heel and Arch Support): از پای بیمار حمایت میکند.
- مفصل مچ پا (Ankle Joint): ممکن است ثابت باشد یا اجازه حرکت محدود به بالا و پایین را بدهد.

موارد کاربرد ارتز لگن، زانو، مچ پا:
- آسیبهای نخاعی (مانند قطع نخاع در سطح سینهای یا کمری بالا)
- اسپینا بیفیدا (مهره شکافته) به ویژه نوع مایلومننگوسل
- بیماریهای عصبی-عضلانی پیشرونده (مانند دیستروفی عضلانی دوشن و آتروفی عضلانی نخاعی)
- ضعف یا فلج بسیار شدید عضلات پا ناشی از شرایطی مانند فلج اطفال (پولیو)
- اصلاح دفورمیتیهای شدید در مفاصل لگن، زانو یا مچ پا
- حفظ ثبات پس از جراحیهای گسترده در ناحیه لگن و ران
هدف اصلی از استفاده از بریس کامل پا HKAFO، امکان ایستادن و راه رفتن با کمک وسایل کمکی برای افراد با ناتوانیهای شدید است.
تفاوت بریس بلند پا با بریس کامل پا چیست؟
تفاوت اصلی بین بریس ارتز زانو، مچ پا (بریس بلند پا) یا بریس KAFO و بریس کامل پا HKAFO در ناحیهای از بدن است که بریس آن را پوشش میدهد و میزان ثباتی که فراهم میکند. به طور خلاصه بریس KAFO فقط پا را از بالای ران تا کف پا ثابت میکند و مفصل لگن را شامل نمیشود. اما بریس HKAFO کل پایین تنه را از لگن و باسن تا کف پا ثابت میکند.
انتخاب بین این دو بریس کاملاً به سطح و شدت آسیب بیمار بستگی دارد و توسط متخصص ارتوپدی فنی تعیین میشود.
سوالات متداول درباره استفاده از بریس کامل پا:
پوشیدن HKAFO معمولاً به کمک فرد دیگری نیاز دارد، به خصوص در ابتدا. ابتدا باید یک جوراب نازک مخصوص بپوشید. سپس پا را در کفش قرار داده، پشتبندهای ساق و ران را ببندید و در نهایت کمربند لگنی را محکم کنید. یک فیزیوتراپیست به شما تکنیک صحیح و روشهای مستقلتر شدن را آموزش خواهد داد.
بله، اما برای نشستن راحت، باید مفاصل لگن و زانو را از حالت قفل خارج کنید. اگر مفاصل قفل باشند، نمیتوان به صورت طبیعی نشست. نحوه قفل و باز کردن مفاصل را از ارتوتیست (سازنده بریس) خود بیاموزید.
راه رفتن با HKAFO شبیه راه رفتن طبیعی نیست. این یک راه رفتن "سوئینگ تو" (Swing-to) یا "سوئینگ تراو" (Swing-through) با کمک واکر یا عصای زیربغل است. شما وزن را روی دستها میاندازید، سپس هر دو پا را با هم به جلو تاب میدهید. این فرآیند نیازمند انرژی زیادی است و برای مسافتهای کوتاه طراحی شده است.
این مورد کاملاً به نسخه پزشک و برنامه فیزیوتراپی شما بستگی دارد. معمولاً با جلسات کوتاه (مثلاً ۱۵-۳۰ دقیقه) شروع میشود تا پوست به بریس عادت کند و به تدریج افزایش مییابد. ممکن است هدف استفاده برای چندین ساعت در روز برای ایستادن و فعالیتهای محدود باشد.
هر بار پس از درآوردن بریس، پوست خود را به دقت از نظر قرمزی یا ساییدگی بررسی کنید. همیشه یک جوراب نازک و مناسب بپوشید. از پوشیدن بریس روی پوست مرطوب یا عرقکرده خودداری کنید. هرگز بریس را روی نواحی قرمز و حساس شده نبندید و موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
لباسهای گشاد و جذب مانند شلوارک یا شلوارهای کشی با ساق گشاد بهترین گزینه هستند. برخی افراد ترجیح میدهند یک یا دو سایز بزرگتر از اندازه معمول خود خریداری کنند.
بله، بریس HKAFO به دلیل ساختار گستردهاش وزن قابل توجهی دارد و استفاده از آن در ابتدا میتواند خسته کننده باشد. اما طراحی آن به گونهای است که وزن را در یک ناحیه وسیع توزیع میکند. با گذشت زمان و تقویت عضلات بالاتنه، بدن شما به آن عادت خواهد کرد.
هدف اصلی بریس کامل پا HKAFO اغلب "ایستادن درمانی" و راه رفتن کاربردی برای مسافتهای کوتاه است. فواید ایستادن (بهبود گردش خون، سلامت استخوانها، عملکرد اندامها) بسیار ارزشمند است، حتی اگر راه رفتن به معنای کامل آن میسر نباشد. انتظارات خود را با تیم درمانی به طور شفاف در میان بگذارید.

بهترین انتخاب برای بازگشت استقلال و تحرک شما!
کلینیک تخصصی ارتز و پروتز زعفرانیه، با بهرهگیری از پیشرفتهترین تکنولوژیهای روز دنیا و زیر نظر متخصصان مجرب، آماده ارائه خدمات سفارشی ساخت بریس کامل پا (HKAFO) با بالاترین دقت و کیفیت است. ما با در نظر گرفتن نیازهای منحصربهفرد هر بیمار و استفاده از مواد سبک و مستحکم، در کنار شما هستیم تا با طراحی دقیق و همراهی مستمر، گامی مؤثر در جهت بهبود کیفیت زندگی و رسیدن به حداکثر توانایی حرکتی خود بردارید. برای دریافت مشاوره رایگان و ساخت بریس متناسب با شرایط تان، با ما تماس بگیرید.